In de krant staan helaas nog regelmatig berichten over noodlottige ongevallen in giertanken en mestsilo's. Vaak zijn deze het gevolg van het bewusteloos raken door H2S vergiftiging, hoewel in de krant vaak wordt gesproken over ammoniak slachtoffers.
In het algemeen zijn de gevaren en risico's van biogassen rond giertanken en mestsilo's bekend. Echter wordt men vaak verrast doordat gassen zich sneller verspreiden naar plaatsen waar men het niet verwacht of de concentratie van het gas hoger is als gedacht.
Met behulp van een gasdetector kan men gewaarschuwd worden voorafgaand aan of tijdens de werkzaamheden.
Wat kan een persoonlijke gasdetector betekenen bij het werken met mestgassen? Een gasdetector meet continu de gasconcentraties. Dit helpt de risico's te verkleinen.
Een ongeluk zit soms in een klein hoekje. Zeker als het hoekje niet geventileerd is. Een gasdetector waarschuwt voorafgaand aan werkzaamheden. Het gevaar kan ook onverhoeds tijdens de werkzaamheden optreden. Een persoonlijke gasdetector die continu meet, waarschuwt ook dan.
Een gasdetector is een waarschuwingsmiddel en reageert als er gas aanwezig is. Wanneer tijdens het werken met mest situaties ontstaan waarbij de concentraties gevaarlijke gassen zeer snel stijgen, dan is tijdig waarschuwen niet altijd mogelijk en zijn andere beschermingsmiddelen noodzakelijk.
Voorbeelden van gevaarlijke gassen die kunnen vrijkomen uit mest zijn H2S (waterstofsulfide), CH4 (methaan) en CO2 (kooldioxide). Ook uit het schuim op mest kunnen deze gassen in hoge concentratie vrijkomen.
H2S is een giftig gas met de bekende "rotte eieren" geur. De aanwezigheid van H2S is waarschijnlijk één van de hoofd redenen van ongevallen met mestgas. Het gas ontstaat bij roting van mest.
Door het sterk giftige karakter van H2S is het verstandig overal te controleren op de aanwezigheid van H2S. Hoge concentraties kunnen directe dood tot gevolg hebben. Vanaf ongeveer 100 ppm ruikt men het gas niet meer en kan men zonder waarschuwing bewusteloos raken.
H2S is zwaarder dan lucht en blijft daardoor makkelijk hangen in een opslag. Echter verspreidt het gas zich makkelijk en kan het zich eenvoudig naar boven verplaatsen door wervelingen in de lucht.
HCN is net als H2S een zeer giftig gas dat ook uit mest kan vrijkomen. Blauwzuurgas wordt ook via het de huid in het bloed opgenomen.
Meettechnisch is HCN moeilijk te onderscheiden van H2S. Wanneer H2S aanwezig is, zal een meettoestel voor HCN dit vaak ook registreren als HCN. Bij mestgas komen beide gassen in veel situatie tegelijk voor.
Methaan is een licht ontvlambaar gas. Dit brandbare gas kan worden beschouwd als een belangrijke oorzaak van explosies en brand.
Bij hogere concentraties en de aanwezigheid van zuurstof is een vonk al voldoende voor een explosie en brand. Bij silo's en mestputten hoopt methaan, dat lichter is als lucht, zich vaak aan de bovenzijde op.
Voordat werkzaamheden zoals lassen en slijpen worden gedaan is het aan te raden eerst de concentratie brandbare gassen te meten
CO2 is een verstikkend gas en wordt in grote hoeveelheden gevormd in mest. Het geurloze kooldioxide verdringt zuurstof.
Een tekort aan zuurstof zal tot ademnood leiden en in het ergste geval de dood tot gevolg hebben. Kooldioxide heeft ook een giftig karakter doordat het de ademhaling kan ontregelen. Het ontregelen van de ademreflex wordt vaak gezien als het primaire gevaar van CO2 bij hogere concentraties.
Net als H2S is CO2 zwaarder dan lucht en blijft het makkelijk hangen in een opslag. Ook wanneer de bovenkant van deze opslag open is.
